تعریف و تشخيص چاقی

تعریف و تشخيص چاقی:

بر اساس تعریف سازمان بهداشت جهانی (WHO)، اضافه وزن و چاقی بعنوان تجمع غیرطبیعی یا بیش از اندازه چربی در بدن که سلامتی فرد را مختل می کند شناخته می شود.

• نمایه توده بدنی(BMI):

شاخص ساده ای برای ارزیابی نسبت وزن به قد است که بطور شایع برای طبقه بندی چاقی و اضافه وزن در افراد بزرگسال مورد استفاده قرار می گیرد.این شاخص از حاصل تقسیم وزن بر مجذور قد بدست می آید.

2(قد بر حسب متر) ÷وزن به کیلوگرم=BMI

براساس تعریف سازمان بهداشت جهانی برای طبقه بندی چاقی و اضافه وزن، افراد با شاخص توده بدنی کمتر از 18.5 کم وزن، بین 25- 18.5 دارای وزن نرمال، بین 30-25 مبتلا به اضافه وزن و بیشتر از 30 مبتلا به چاقی می باشند.

• طبقه بندی اضافه وزن و چاقی (NIH):

BMI	طبقه بندی
18/5>	کم وزن
18/5-24/9	نرمال
25-29/9	اضافه وزن
30-34/9	چاقی درجه 1
35-39/9	چاقی درجه 2
40	چاقی درجه 3

البته لازم به ذکر می باشد که این اندکس برای تمام افراد کاربرد ندارد. بعبارت دیگر، نمیتوان از BMI برای زنان باردار و شیرده، افراد بسیار قد بلند یا قد کوتاه و ورزشکاران حرفه ای یا بدنسازان با توده ماهیچه ای بالا استفاده نمود.

• دور کمر(Waist circumference):

دور كمر،فاصله بين پايين ترين دنده و خار ايلياك در فردي است كه با لباس سبك ايستاده و نفس خود را كاملاَ تخليه كرده باشد. اندازه دور کمر بیش از 102 سانتی متر در آقایان، و بیش از 88 سانتی متر در خانم ها برای تعریف چاقی شکمی به کار برده می شوند.اندازه دور كمر امروزه توسط WHO به عنوان شاخص مرتبط با سلامتي و مرگ و مير پذيرفته شده است. دور كمر مستقل از BMI ، اطلاعات بيشتري از خطر مرگ و مير و سلامتي فراهم مي كند،‌اما NIH از تركيب هر دو شاخص استفاده مي كند.

معادله Deurenberg كه درصد چربي بدن را با استفاده از BMI، سن و جنس تخمين مي زند،به صورت زیر می باشد:
درصد چربی بدن= (اندکس توده بدنی × 1/2 ) + (سن × 0/23)– (10/8 × ضریب جنسی) - 5/4
{ضریب جنسی: 0 برای خانمها و 1 برای آقایان}

درصد چربی 25-20 و یا بیشتر برای آقایان و درصد چربی 32-25 و یا بیشتر در خانمها، معمولا زیاد است و با خطر های چاقی در ارتباط می باشد.
این فرمول نشان می دهد که درصد چربی طبیعی در بدن زنان حدود 10% بیش از درصد چربی در بدن مردان با اندکس توده بدنی یکسان می باشد و همچنین بیانگر این نکته است که درصد چربی در بدن با افزایش سن، حتی با ثابت ماندن وزن، افزایش می یابد.
به علت عملي نبودن تعيين دقيق درصد چربي بدن، در كلينيك از مقياس هاي تن سنجي به خصوص BMI و دور كمر استفاده مي شود كه مرزهاي تشخيصي آنها با در نظر گرفتن افراد بيمار، ناتوان و ميزان مرگ و مير معتبر گشته است.